👼 Dị tật ống thần kinh ở thai nhi nguy hiểm thế nào khi trong bụng mẹ

Chuyện sinh đẻ được biết từ xưa tới nay thường rất nguy hiểm và có thể ảnh hưởng nguy hiểm đến cả mẹ và con. Thế nên việc chăm sóc và hoạt động của mẹ bầu trong suốt thời gian thai kì rất quan trọng, vì thế các mẹ đều cần biết để tìm cách phòng tránh, để bảo cả mẹ và con các bà mẹ và cả gia đình đều nên biết. Một trong số đó, bệnh rất nguy hiểm có thể xảy ra là dị tật về ống thần kinh ở thai nhi.

Vậy ống thần kinh là gì?

Ống thần kinh thường được phát triển trong tháng đầu tiên của thai kì từ cấu trúc mô của phôi thai. Đồng thời cùng với sự phát triển của thai nhi, ống thần kinh này cũng được thay đổi dần thành một cấu trúc phức tạp hơn như xương, mô và dây thần kinh và theo quá trình sẽ hình thành cột sóng và hệ thần kinh. Và nếu như sự phát triển này phát triển không theo đúng thì sẽ rất dễ dẫn đến dị tật ở ống thần kinh và hậu quả nghiêm trọng nhất có thể là tật cột sống trẻ đôi ( hở cột sống) và tật vô sọ. Vì ống thần kinh là phần không thể thiếu cho con người đặc biệt là não và hệ thần kinh.

Dị tật ống thần kinh

Theo nhiều các chuyên gia nghiên cứu cho thấy cứ khoảng 1000 trẻ thì có trẻ gặp nguy cơ bị dị tật ống thần kinh. Bệnh này là những khiếm khuyết xảy ra khi tủy sống và não không phát triển cách bình thường, và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tật này đang xảy ra càng ngày càng cao và thường ở những nước đang phát triển và kém phát triển trong đó có Việt Nam của chúng ta.

Một số tật về dị tật cột sống là

1. Tật cột sống chẻ đôi: Bệnh này là một trong những tật hay gặp trong dị tật về ống thần kinh. Tật này xảy ra do ống thần kinh phần tạo tủy sống và cột sống không đóng lại hoàn toàn gây tổn thương cho sự phát triển của tủy sống bên trong. Những người bị tật này thì thường bị liệt các dây thần kinh phía dưới vùng tủy sống bị tổn thương. Làm cho bệnh nhân khó vận động thậm chí còn không thể vận động được và có thể bị cả những vấn đề về hiện tượng tăng áp lực trong sọ và tiểu tiện không kiểm soát, nếu bệnh nặng thì có thể gây chết thai nhi.
2. Tật vô sọ: Đây cũng là một trong những bệnh rất phổ biến về nhóm dị tật ống thần kinh với tần suất gặp khoảng 2/10000, và thay đổi tùy theo vùng.  Đây là loại bệnh về ống thần kinh rất nghiêm trọng, vì trong tình trạng này, não của bệnh nhân hầu như không phát triển hoặc phát triển rất nhỏ thường thiếu một phần hoặc toàn bộ đại não (trung tâm điều khiển nhìn, nghe, sờ, suy nghĩ và cử động), không có xương bao phủ phía sau đầu và có thể thiếu cả hộp sọ. Ngoài dị tật về sọ ta có thể thấy có cả dị tật về tim bẩm sinh, cụp hai tai, và thường sẽ chết lưu hoặc chết ngay lúc sinh.

Vậy tại sao lại xảy ra những gì tật này?

Nguyên nhân gây dị tật ống thần kinh

1. Thiếu acid folic: Acid folic là nhân tố quan trọng trong sự phát triển hoàn thiện của ống thần kinh, tức là sự khép kín hoàn toàn. Nếu như lượng cung cấp acid folic cho mẹ bầu không đủ từ đó lượng acid folic cung cấp cho thai sẽ không đủ và gây ra các dị tật như: sứt môi, hở hàm ếch, liệt các chi, não úng tủy, nứt đốt sống,… thậm chí có thể gây tử vong. Theo các chuyên gia của tổ chức y tế Thế Giới cho thấy người mẹ thiếu acid folic lúc mang thai sẽ làm tăng khả năng nguy cơ bị dị tật ống thần kinh cho thai nhi.
2. Môi trường và lối sống: Rất nhiều nghiên cứu cho thấy mối quan hệ giữa dị tật ống thần kinh và môi trường sống, đặc biệt liên quan đến lối sống của mẹ, khi mẹ hút thuốc, tiếp xúc với khói thuốc, béo phì, tiểu đường thường có nguy cơ sinh con dị tật rất cao.
3. Do di truyền: Di truyền cũng là nguyên nhân không nhỏ gây nên vấn đề về dây thần kinh của thai nhi, tuy nhiên nguyên nhân này thường khó xảy ra hơn, và nguyên nhân thường gặp nhất là do chế độ dinh dưỡng và môi trường sống.

Vậy chúng ta có thể chẩn đoán sớm được không?

• Tật vô sọ chỉ chẩn đoán được sau tuần 10-12 của thai kì và để chẩn đoán được chúng ta có thể làm siêu âm, định lượng anpha-Fetoprotein, chọc ối và xét nghiệm máu. Vì thế các bác sĩ thường khuyên các thai phụ nên đi khám định kì 2 tháng/1 lần.
• Còn với tật chẻ đôi đốt sống hay thoát vị màng não-tủy cũng có thể phát hiện qua siêu âm, nếu có bệnh thì sẽ không thấy sự cử động của chi dưới, và phần lớn các trẻ bị bệnh sẽ được mổ để lấy thai vì sinh theo đường bình thường sẽ dễ bị vỡ túi màng nhện

• Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy bé bị nứt đốt sống, thì bác sĩ sẽ khuyên bạn là:
  • Tiếp tục được mang thai nhưng cần được hướng dẫn bé sau khi sinh
  • Có cách xử lý phù hợp với từng trường hợp

Và bạn nên nhớ nghe theo hướng dẫn của bác sĩ.

Sau khi sinh có nguy cơ viêm màng não do các vi trùng, ở phần tổn thương cần được đặt miếng gạc vô khuẩn, và đồng thời cho trẻ dùng kháng sinh phổ rộng. Và việc phẫu thuật trường hợp này thường rất khó khăn.

Để phòng ngừa căn bệnh này chúng ta có rất nhiều cách, mà quan trọng nhất là bổ sung đầy đủ acid folic, và lượng acid folic để đáp ứng đủ là 0,4mg/ngày và ống thần kinh thường phát triển vào cuối tháng thứ nhất nên các mẹ lưu ý có thể bổ sung acid folic cho cả thai kì, đặc biệt là vào tuần 3,4 và các bác sĩ đã chỉ ra rằng nếu đủ acid folic có thể giảm tới 93% nguy cơ mắc bệnh. Các mẹ có thể bổ sung bằng các thực phẩm như: xà lách, măng tây, bông cải xanh, cam, đu đủ, bơ, dền,…hoặc các sản phẩm bổ trợ. Bên cạnh acid folic thì sắt bà bầu cũng cần nên được bổ sung.

Bên cạnh đó bà bầu cũng phải chịu nhiều các bệnh khác trong quá trình mang thai bé.

1. Tiểu đường: theo nghiên cứu thì tỉ lệ mắc bệnh ở phụ nữ là từ khoảng 5-9%, gai đoạn thai kì sẽ làm tăng tiểu đường typ 2 nếu không điều trị kịp thời thì bệnh có thể gây các biến chứng khác.
2. Bệnh loãng xương: Đây là bệnh khá phổ biến ở phụ nữ. Trong quá trình mang thai nếu mẹ bầu không được cung cấp canxi cách đầy đủ và hợp lí vì thế lượng cung cấp canxi cho con sẽ bị thiếu và từ đó để đáp ứng lại nhu cầu thì canxi trong xương của mẹ sẽ được huy động ra, vì thế rất dễ gây loãng xương ở người mang thai.